سرگیجه چیست ؟ در بعضی مواقع افراد در موقعیت های مختلف احساس می کنند درحال چرخش دورانی هستند، این احساس چرخش سرگیجه (vertigo) نام دارد. زمانی که افراد دچار سرگیجه می شوند احساس می کنند محیط اطراف به دور آن ها یا آن ها به دور محیط می چرخند. 

سرگیجه نوعی بیماری نیست بلکه نشانه ای از یک بیماری است. این نشانه بیماری های مختلفی را دربرمی گیرد و افرادی که دچار سرگیجه مداوم می شوند ممکن است به بیماری های مختلفی مبتلا باشند. سرگیجه زمانی رخ می دهد که مشکلی در گوش داخلی، مغز یا مسیر عصب به وجود آمده باشد. 

سرگیجه ممکن است طولانی مدت یا کوتاه مدت باشد، در بعضی مواقع ممکن است چند ثانیه ادامه پیدا کند یا ممکن است خیلی طول بکشد. اگر به طور مداوم دچار سرگیجه می شوید به طوری که سرگیجه مانع ادامه ی فعالیت شما می شود باید سریعا به پزشک مراجعه کرده و دلیل بروز سرگیجه های مداوم خود را پیدا کنید.

بروز سرگیجه در سنین مختلف امکان پذیر می باشد اما افرادی که سن بالای 65 سال دارند بیشتر دچار سرگیجه می شوند.

سرگیجه چیست؟ 

همانطور که گفته شد سرگیجه احساس چرخش دورانی می باشد. زمانی که فرد دچار سرگیجه می شود احساس می کند محیط اطراف درحال چرخش به دور فرد می باشد. در بسیاری از مواقع افراد سرگیجه را برای توصیف ترس از ارتفاع نیز به کار می برند اما این موضوع کاملا اشتباه است. سرگیجه ممکن است زمانی که فرد در ارتفاع زیاد قرار می گیرد به سراغش بیاید اما این گیجی کاملا موقتی است.

سرگیجه علائم مختلفی دارد. یکی از اصلی ترین علائم آن احساس چرخش محیط می باشد. سایر علائم سرگیجه شامل : بروز مشکلات تعادلی، سبکی سر، احساس بیماری حرکتی، تهوع و استفراغ، صدای زنگ در گوش (وزوز)، احساس پری گوش، سردرد و نیستاگموس (حرکت غیرارادی چشم ها از یک طرف به طرف دیگر) می باشد.

در مطالب قبل گفته شد سرگیجه نشانه ای از بیماری های مختلف می باشد. در این قسمت به چند نمونه از بیماری هایی که باعث سرگیجه می شوند اشاره خواهیم کرد.

بیماری لابیرنتیت :

این بیماری زمانی رخ می دهد که عفونت باعث التهاب لابیرنت گوش داخلی شده باشد. عصب دهلیزی حلزونی در ناحیه لابیرنت گوش داخلی قرار دارند. عصب دهلیزی حلزونی اطلاعات مختلف راجع به حرکت سر، موقعیت و صدا به مغز ارسال می کنند. 

افرادی که دچار لابیرنتیت هستند علاوه بر سرگیجه ممکن است دچار کم شنوایی، وزوز گوش، سردرد، درد گوش، اختلال در بینایی و... شوند. اگر هر یک از علائم ذکر شده در این قسمت را داشتید برای درمان و تشخیص بیماری به پزشک مراجعه کنید. 

نوریت وستیبولار :

یکی از عوامل بروز بیماری نوریت وستیبولار عفونت می باشد که باعث التهاب عصب دهلیزی می شود. نوریت وستیبولار نیز مثل بیماری لابیرنتیت می باشد اما باعث کاهش شنوایی یا هرگونه مشکل در شنوایی فرد نمی شود. 

کلستاتوم :

بیماری کلستاتوم باعث رشد غیرطبیعی پوست در گوش میانی می شود که معمولا باعث ایجاد عفونت می شود. پوست در گوش میانی به طور پیوسته رشد می کند و می تواند به ساختار استخوانی گوش میانی آسیب برساند و باعث کم شنوایی و سرگیجه شود.

بیماری منییر :

بیماری منییر به دلیل اختلال فشار مایعات گوش داخلی به وجود می آید که باعث سرگیجه، زنگ زدن یا وزوز گوش و کم شنوایی می شود. بیماری منیر معمولا برای افرادی با سن 40 تا 60 سال پیش می آید.

سرگیجه وضعیت حمله ای خوش خیم (bppv) :

گوش داخلی از قسمت های مختلفی تشکیل شده است، یکی از این قسمت ها اندام های اوتولیت نام دارند که حاوی مایعات و ذرات بلورهای کربنات کلسیم می باشند. سرگیجه حمله ای خوش خیم می باشد، زمانی که فرد دچار سرگیجه می شود این بلورها کنده می شوند و در مجاری نیم دایره ای قرار می گیرند. زمانی که بلورهای رها شده حرکت می کنند سلول های موئی داخل مجاری نیم دایره ای را تحریک می کنند. در نتیجه مغز اطلاعات نادرستی را دریافت می کند و باعث بروز سرگیجه می شود.  این سرگیجه ها کمتر از 60 ثانیه طول می کشند و ممکن است با حالت تهوع و نشانه های دیگری همراه باشند. 

سایر عوامل موثر در بروز سرگیجه شامل : سردردهای میگرنی، ضربه یا آسیب به سر، جراحی گوش، فیستول پری لنف، زونا داخل یا اطراف گوش، بیماری اتواسکلروز، سیفلیس، اتاکسی، سکته مغزی، بیماری مخچه یا ساقه مغز، آکوستیک نوروما، بیماری مالتیپل اسکلروز و استراحت طولانی مدت و مصرف برخی از داروها می باشد.

درمان سرگیجه :

درمان هایی که برای رفع سرگیجه در نظر گرفته می شود با توجه به نوع بیماری و مشکلات مختلف افراد متفاوت می باشد. افرادی که دچار سرگیجه هستند باید به پزشک مراجعه کنند و پزشک با توجه به مشکل فرد، درمان های مختلف را به فرد ارائه می دهد. 

تغییر سبک زندگی و مصرف فلفل قرمز، زردچوبه، جینکو بیلوبا، ریشه زنجبیل و gongjin-dan می تواند سرگیجه را تا حد زیادی کاهش دهد. 

مانورها و آزمون های مختلفی وجود دارد که توسط پزشک برای افرادی که دچار سرگیجه شده اند تجویز می شود. اگر دچار سرگیجه های مداوم شده اید باید به پزشک مراجعه کرده و اقدامات لازم برای درمان را انجام دهید. چند نمونه از درمان های خانگی سرگیجه در مقاله ی "درمان سرگیجه " قرار داده شده است