کم شنوایی یکطرفه و راه های درمان آن، کم‌ شنوایی یکطرفه به مواردی گفته می ‌شود که یک گوش کاهش شنوایی داشته یا یک گوش ناشنوا باشد. اگر کم ‌شنوایی بسیار شدید یا عمیق باشد به آن ناشنوایی یکطرفه نیز گفته می ‌شود. کم ‌شنوایی یکطرفه کاملا متداول می باشد. در واقع کم ‌شنوایی یکطرفه ناگهانی رخ می ‌دهد. اگر دچار این اختلال شدید، باید در اسرع وقت به متخصص شنوایی مراجعه نمایید.

هر چه درمان را سریع ‌تر شروع کنید، احتمال بهبودی بیشتر است(زمان طلایی، 24 ساعت تا 48 ساعت) . افرادی که کم ‌شنوایی یکطرفه دارند ممکن است وزوز گوش را هم تجربه کنند. وزوز گوش می‌ تواند فقط در گوش آسیب دیده یا در هر دو گوش باشد. همیشه بین این نوع کم‌ شنوایی و وزوز گوش ارتباطی وجود ندارد. در ادامه با کم شنوایی یکطرفه و راه های درمان ان بیشتر آشنا می شویم. با ما همراه باشید.

کم ‌شنوایی یکطرفه چیست؟

در این نوع کم‌ شنوایی، بر خلاف کم ‌شنوایی دو طرفه که هر دو گوش با کاهش شنوایی مواجه هستند، یک گوش مشکل شنوایی دارد. کم ‌شنوایی یکطرفه می ‌تواند از خفیف تا شدید و عمیق متغیر باشد. اغلب کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار می ‌دهد. کاهش شنوایی یکطرفه عمیق یا شدید، را ناشنوایی یک‌طرفه نیز می شناسند. زیرا عملا هیچ شنوایی وجود ندارد. از طرف دیگر، ناشنوایی یکطرفه به عنوان شنوایی طبیعی یا نزدیک به طبیعی در گوش دیگر هم تعریف می ‌شود. اگر ضعف شنوایی در یک گوش بسیار شدید باشد، فرد فقط با یک گوش می‌ شنود که با عنوان تک شنوایی شناخته می‌ شود. کم‌ شنوایی یکطرفه می‌ تواند به دو شکل کم ‌شنوایی حسی – عصبی و انتقالی باشد. کم ‌شنوایی یکطرفه هم در کودکان و هم در بزرگسالان رخ می‌ دهد. 

علائم کم شنوایی یکطرفه

افراد مبتلا به کم شنوایی یکطرفه در محاوره با دیگران از سمت گوش آسیب دیده، جهت یابی صدا، درک گفتار دیگران در محیط شلوغ  و پر سرو صدا مشکل دارند. اگر حس می‌ کنید با شنیدن صحبت اطرافیانتان که از یک سمت با شما صحبت می ‌کنند مشکل دارید، ممکن است به این نوع کم ‌شنوایی مبتلا شده باشید.

علل کم شنوایی یکطرفه

دلایل احتمالی زیادی برای کم‌ شنوایی یکطرفه از جمله آسیب به گوش، انسداد گوش، تومور، بیماری و قرار گرفتن در معرض سروصدای بلند یا استفاده از داروهای خاص وجود دارد. کم‌ شنوایی یکطرفه می ‌تواند مانند سایر کم شنوایی های دیگر، زمینه ژنتیکی داشته باشد. این نوع کم شنوایی ممکن است بر اثر تروما یا صدمه به سر ایجاد شود. در واقع تروما به هرنوع آسیب دیدگی، ضربه، جراحت، شوک و حادثه وارد شده به بدن انسان گفته می شود. همچنین تومور نورینوم آکوستیک ( نوعی تومور می باشد که در ساقه مغز بر عصب فشار می آورد) اغلب باعث کاهش شنوایی یکطرفه می ‌شود. این نوع کم شنوایی یکطرفه می ‌تواند نتیجه عفونت‌ های ویروسی یا باکتریایی باشد. کم‌ شنوایی یکطرفه  می‌ تواند از بیماری‌ های مادر در دوران بارداری مانند میکروشیا ( ناهنجاری‌ های لاله گوش) یا پس از زایمان، بیماری منییرو ماستوئیدیت ایجاد شود. ماستوئیدیت، یک عفونت جدی در ماستوئید که  استخوان سخت و برجسته‌ای درست در پشت و زیر گوش قرار دارد می‌‌ باشد.
عفونت ‌های گوشی که افراد موفق به درمان آن نمی ‌شوند، اغلب منجر به ماستوئیدیت می ‌شوند. این بیماری به ندرت رخ می‌ دهد، اما در صورتی که درمان نشود می ‌تواند زندگی فرد را تهدید کند. تغییرات شنوایی می ‌تواند نتیجه طبیعی افزایش سن باشد. برخی از دلایل مانند تجمع و متراکم شدن جرم در مجرای گوش یا عفونت گوش همراه با تجمع مایعات برگشت ‌پذیر هستند. برخی دیگر مانند مواردی که به دلیل مشکل عملکرد خود گوش وجود دارد، غیرقابل‌ برگشت می باشند. از علت های دیگر آن می توان پارگی پرده گوش، بیماری لابیرنتیت( اختلالی که باعث متورم شدن و تحریک گوش داخلی می ‌شود)، بیماری نوروفیبروماتوز نوع 2 (بیماری ارثی که باعث رشد توده‌های خوش‌ خیم در عصب شنوایی می ‌شود)، عفونت گوش خارجی و میانی همراه با مایع  چسبنده پشت پرده گوش را نام برد. کم شنوایی در یک گوش همچنین ممکن است درنتیجه تجویز داروهایی مانند داروهای شیمی درمانی، دیورتیک‌ها (مانند فوروزماید)، سالیسیلات‌ها (مانند آسپیرین) و آنتی ‌بیوتیک‌ ها (مانند استرپتومایسین و توبرامایسین) باشد. 

درمان کم شنوایی در یک گوش

درمان کاهش شنوایی یکطرفه به شدت و نوع کاهش شنوایی بستگی دارد و در اغلب موارد با برطرف کردن علت آن درمان می شود. تشخیص و درمان زود هنگام این نوع کم شنوایی بسیار اهمیت دارد. تاخیر در درمان می تواند باعث بدتر شدن شرایط بیمار شود. از جمله رایج ترین روش های درمان کم شنوایی یکطرفه می توان به موارد زیر اشاره کرد:

● سمعک

کمبود شنوایی یکطرفه را می توان با استفاده از سمعک معمولی برطرف نمود. اما در موارد حاد این بیماری، نوعی سمعک های خاص تجویز می شوند. سمعک Crosd یکی از مناسب ترین و بهترین سمعک ها برای درمان این نوع کم شنوایی می باشد. زیرا این نوع سمعک ها صدا را از گوش آسیب دیده گرفته و به گوش سالم می فرستند.

● کاشت حلزون

بر خلاف سمعک، کاشت حلزون صداها را تقویت نمی کند. بلکه در عوض تقلید می کند و از طریق تحریک الکترونیکی عملکرد شنوایی گوش داخلی را جایگزین می کند. این سیستم دارای دو قسمت پردازنده صدای خارجی(سمعک) و کاشت حلزون واقعی می باشد. صداهای ورودی به سیگنال های الکتریکی پردازش شده و سپس مستقیماً به عصب شنوایی منتقل می شوند. قسمت های آسیب دیده گوش داخلی را دور می زنند.

● هدایت استخوان

هدایت استخوان به فرد این امکان را می دهد که از طریق لرزش استخوان های صورت (استخوان فک و گونه) و یا جمجمه صدا را بشنود. یعنی اینکه امواج صوتی به جای عبور از گوش خارجی و میانی مستقیماً گوش داخلی (اندام شنوایی) را تحریک می کنند. هدفون های هدایت استخوان از این اصل برای شنیدن موسیقی، پادکست یا تماس تلفنی برای افراد کم شنوا استفاده می کنند. آنها صدا را از طریق استخوان های فرد مستقیماً به گوش داخلی می فرستند و اجازه می دهند بسیاری از مشکلات احتمالی شنوایی کاملاً دور زده شود. برای استفاده از هدایت استخوانی می توان از ایمپلنت ها و یا از سمعک ها استفاده کرد.

سایر گزینه ‌های درمانی ممکن است شامل انجام عمل جراحی برای ترمیم گوش یا از بین بردن تومور، استفاده از آنتی ‌بیوتیک‌ها برای درمان عفونت گوش، استفاده از استروئیدها برای کاهش التهاب و تورم گوش، متوقف کردن داروهایی که ممکن است باعث کم ‌شنوایی شوند، باشد.

کم ‌شنوایی ناشی از جرم گوش به‌ راحتی درمان می ‌شود. شما می‌ توانید محصولات بدون نسخه در خانه مانند هیدروژن پراکسید، چند قطره روغن معدنی، روغن کودک را امتحان کنید. اگر این محصولات وضعیت شما را بهبود نبخشیدند، حتما از متخصص کمک بگیرید. اگر در گوش خود یک شیء خارجی دارید که روی شنوایی شما تأثیر گذاشته، سعی نکنید آن را به تنهایی خارج کنید. برای خارج کردن جسم خارجی، هرگز از گوش پاک‌ کن یا وسایلی مانند موچین استفاده نکنید. زیرا این اجسام می ‌توانند باعث آسیب گوش شوند. اگر علائم دیگری مانند سرگیجه، بی ‌حسی صورت، عدم تعادل یا علائم عصبی را تجربه کرده‌ اید، باید فوری توسط پزشک معاینه شوید.

کم ‌شنوایی یک گوش در کودکان

کودکان نیز به کم ‌شنوایی یکطرفه دچار می شوند. از هر 1000 کودک، یک نفر با این نوع کم‌ شنوایی متولد می ‌شود و حدود 3 درصد از کل کودکانی که به سن مدرسه رسیده‌ اند نیز به این اختلال مبتلا می ‌باشند. دلایل آن اغلب یا ژنتیکی است یا از بیماری‌ های مادر و یا عفونت و آسیب گوش ناشی می ‌شود. کم‌ شنوایی یکطرفه در کودکان علاوه بر اینکه بر شنوایی آنها تاثیر می‌ گذارد، ممکن است بر تشخیص گفتار، رشد زبان و  تشخیص محل صدا نیز مشکل ایجاد کند. سن شروع این نوع کم شنوایی در کودکان به علت آن بستگی دارد. این نوع کم‌ شنوایی در کودکان معمولا با سمعک یا دستگاه‌ های انتقال استخوان درمان می ‌شود. مانند سایر انواع کم ‌شنوایی، باید مسئولین مهد کودک‌ها و مدارس به معلمان، سایر دانش‌آموزان و والدین در مورد این اختلال اطلاع رسانی کنند.

مشکلات و عوارض کم شنوایی یکطرفه

افرادی که یک گوش سالم و یک گوش دچار کم شنوایی دارند، با مشکلات زیادی روبرو می شوند. برخی از این مشکلات عبارتند از:

● اختلال در برقراری ارتباط درست با دیگران

این افراد در برقراری ارتباط گفتاری درست با دیگران موفق نیستند. همچنین عدم درک بخشی از جملات و تقاضای تکرار گفته ها از گوینده، باعث خجالت کشیدن و کاهش اعتماد به نفس آنها می شود. علاوه بر آن به دلیل تلاش برای درک گفتار، خیلی زود خسته شده و اگر شغلشان نیازمند ارتباط فعال باشد (مانند خبرنگاری، معلمی، دانشجویی و …) مشکلات بیشتری خواهند داشت.

● عدم درک درست گفتار در حضور نویز

این افراد غالبا در حضور نویز مزاحم، در درک گفتار مشکل دارند. زیرا سرکوب دوگوشی نویز برایشان اتفاق نیفتاده و نسبت سیگنال به نویز کاهش می یابد. این مشکل زمانی حاد می شود که منبع هدف در مقابل گوش فاقد شنوایی و منبع نویز در مقابل گوش سالم باشد. برای کاهش این مشکل، به کودکان ناشنوای یکطرفه توصیه می شود در کلاس درس به گونه ای بنشینند که گوش سالم آن ها به سمت معلم باشد.

● در جهت یابی دچار مشکل هستند.

این افراد خطای جهت یابیشان بویژه در حضور نویز بسیار بیشتر از سایرین می باشد. به همین جهت در اغلب موارد، در خیابان یا محیط های شغلی در معرض خطر هستند.

● قادر به مکالمه طولانی مدت نیستند.

از آنجایی که این بیماران در هنگام گوش دادن به صحبت دیگران تقلای زیادی می کنند، به همین دلیل طاقت مکالمه طولانی را ندارند. این حالت حتی در چهره ی بیمار نیز کاملا مشخص می باشد. همچنین دیده شده در حضور چند گوینده و نیز در سالن های بزرگ (به دلیل بازآوایی زیاد) دچار اختلال در شنیدن و درک گفتار هستند.

سخن آخر

در این مقاله با کم شنوایی یکطرفه و راه های درمان آن آشنا شدیم. کم شنوایی یکطرفه یا کری یکطرفه زمانی رخ می دهد که شما در هنگام شنیدن صدا در یک گوش خود دچار مشکل باشید. افراد مبتلا به این نوع کم شنوایی درک درستی از صداها در محیط های شلوغ را ندارند و در پیدا کردن منبع صدا مشکل دارند. کم شنوایی یکطرفه می تواند از حالت خفیف تا شدید و عمیق متغیر باشد. اما در صورتی که کم شنوایی بسیار شدید یا عمیق باشد در این صورت به آن کری یکطرفه نیز می گویند. اگر هر یک از علائم گفته شده را دارید، به پزشک و متخصص مراجعه کنید.