فونوفوبیا چیست ، به ترس افراد از صداهای بلند، فونوفوبیا می گویند. شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که به صورت غیر منتظره، صدای بلندی را بشنوید. ممکن است در آن لحظه حس ناخوشایندی را تجربه کرده باشید. افرادی که مبتلا به فونوفوبیا هستند، در اثر شنیدن صداهای بلند دچار وحشت و اضطراب می شوند.

امروزه فونوفوبیا ( phonophobia را با نام های سونوفوبیا (sonophobia) یا لیگیروفوبیا (ligyrophobia) هم می شناسند. باید توجه داشت که بروز این حالت در افراد به دلایل اختلالات شنوایی نمی باشد. همه ما در اطراف خود صداهای ناخوشایند و ناراحت کننده ای می شنویم. هیچ فردی از شنیدن صداهای بلندی مانند آژیر آمبولانس یا دزدگیر خودروها لذت نمی برد. کسانی که دچار فونوفوبیا هستند، نسبت به صداهای بلند واکنش های شدیدی نشان می دهند. باید توجه داشت که فونوفوبیا با بیماری هایی مانند بیش شنوایی (Hyperacusis) و صدا بیزاری (Misophobia) متفاوت است. 

نشانه های فونوفوبیا

افرادی که به این نوع فوبیا مبتلا هستند، از فعالیت های روزانه و زندگی روزمره خود لذت نمی برند. این افراد ممکن است علائمی مانند اضطراب، ترس، تعریق، تنگی نفس، تپش قلب، درد قفسه سینه، گیجی، تهوع، غش و ... را تجربه کنند.

گاهی اوقات این علائم در کودکان هم دیده می شوند. در صورتی که این نشانه ها را در کودک خود مشاهده نمودید، به شنوایی شناس مراجعه کنید. متخصص به شما کمک می کند تا متوجه شوید که کودک شما به فونوفوبیا یا به بیماری های دیگری مانند بیش شنوایی مبتلا است. برخی از کودکان در زمان شنیدن صداهای نه چندان بلند، گوش های خود را می پوشانند یا از محل صدا دور می شوند. 

علت های فونوفوبیا

فونوفوبیا به عنوان یک بیماری روانی محسوب می شود که دلیل خاصی برای آن شناخته نشده است. برخی از عوامل مانند عوامل ژنتیکی و خارجی می توانند در بروز آن دخیل باشند. در خانواده هایی که سابقه بروز اختلالات اضطرابی در آنها وجود دارد، امکان ابتلا به فونوفوبیا بیشتر می باشد. برخی عوامل خارجی مانند حوادث آسیب زا می توانند منجر به بروز فونوفوبیا شوند. این حالت در افراد مبتلا به اوتیسم ممکن است شدید به نظر برسد. 

گاهی اوقات بروز فونوفوبیا، نشانه ای برای وجود یک بیماری دیگر می باشد. در این زمان ممکن است فرد به بیماری هایی مانند سردردهای میگرنی، سندرم کلاین- لوین و یا آسیب ضربه ای مغزی دچار شده باشد. 

روش تشخیص فونوفوبیا

اگر فکر می کنید که به فونوفوبیا مبتلا هستید و این امر، زندگی و شغل شما را تحت تاثیر قرار داده است می توانید به پزشک مراجعه کنید. پزشک در ابتدا در مورد نشانه ها، عوامل تحریک کننده، سابقه بیماری، اجتماعی و روانشناختی شما سوالاتی می پرسد. با توجه به پاسخ های شما، نوع بیماری را تشخیص می دهد. پزشک با استفاده از شاخص های تشخیصی، نوع فوبیای شما را تعیین می کند.

روش درمان فونوفوبیا

برخی از افرادی که دچار فونوفوبیا هستند، نمی توانند به صورت معمول، فعالیت های روزانه خود را انجام دهند. امروزه برای درمان فونوفوبیا از روش های مختلفی مانند صحبت درمانی، شناخت رفتاری و تکنیک های آرام سازی استفاده می کنند.

1-درمان با استفاده از حساسیت زدایی سیستمیک :

در این روش، از صحبت درمانی استفاده می کنند. فرد مبتلا به صورت مستمر با منبع ترس مواجه می شود. این شیوه درمانی برای برخی از فوبیاهای خاص موثر می باشد. 

2- CBT :

نوعی روان درمانی می باشد که به شناخت رفتاری افراد می پردازد. در این روش، علاوه بر عناصر مواجهه درمانی، از یکسری تکنیک ها هم استفاده می شود. این تکنیک ها به افراد کمک می کنند تا افکار و رفتارهای منفی خود را تغییر دهند.

3-درمان با کمک تکنیک های آرام سازی :

بسیاری از افراد برای به دست آوردن آرامش، از فعالیت هایی مانند یوگا و مدیتیشن استفاده می کنند. برخی مواقع برای درمان فوبیاهای خاصی از ترکیب این روش با سایر درمان ها استفاده می کنند. 

با توجه به تشخیص متخصص بهداشت روان، برای بیمار داروهای ضد اضطراب و مسدودکننده های بتا تجویز می شود. این داروها علائم ناشی از حملات عصبی را کاهش می دهند.