سمعک یا شنوک وسیله‌ای است که می‌تواند قدرت شنوایی شما را به صورت قابل توجه‌ای افزایش بدهد. افرادی که به افت شنوایی دچار شده‌اند از این وسیله استفاده می‌کنند. جالب است بدانید که سمعک یکی از قدیمی‌ترین تجهیزات پزشکی محسوب می‌شود.

برای قرن‌ها از قیف به عنوان سمعک استفاده می‌شد و می‌توانست تا حدی به بهبود شنوایی کند. در حال حاضر انواع سمعک وجود دارد که یکی از رایج‌ترین و قدیمی‌ترین آنها سمعک آنالوگ نام دارد. البته در سال‌های اخیر نمونه‌های آنالوگ در کشورهای اروپایی و پیشرفته جای خود را به سمعک دیجیتال داده‌اند اما با این حال هم می‌توان آنها را به راحتی تهیه کرد.

تاریخچه سمعک

همان طور که در بالا نیز اشاره شده، در گذشته سمعک‌ها به صورت یک قیف بسیار بزرگ بودند که فرد باید آن را با دست خود در گوش نگه می‌داشت. این سمعک‌ها کاربرپسند نبودند اما در آن زمان نوعی معجزه محسوب می‌شدند. با این که تاریخچه این سمعک‌ها به سال 1800 میلادی برمی‌گردد، اما نمونه‌های جدیدتر بعد از اختراع تلفن توسط گراهام بل و در صده 19 میلادی عرضه شدند. تقریباً بین سالهای 1920 تا 1950 اولین نمونه‌های سمعک آنالوگ توسط پزشکان آلمانی ساخته شد.

برخی از این سمعک‌های اولیه در موزه برلین نگهداری می‌شود. برای سالها تکنولوژی این سمعک‌ها تغییری نداشت و تنها اندازه و شکل آن بهبود پیدا می‌کرد تا این که در سال 1990 اولین سمعک‌های دیجیتال ساخته شدند.

سمعک آنالوگ

در حال حاضر رایج‌ترین سمعک، سمعک آنالوگ است با این که در بسیاری از کشورهای دنیا دیگر تولید نمی‌شود. وظیفه اصلی این گونه از سمعک‌ها تبدیل امواج صوتی به امواج الکترونیکی تقویت شده می‌باشد. به صورت ساده می‌توان گفت که نمونه‌های آنالوگ صداهای مختلف را دریافت کرده و آنها را بلندتر می‌کنند، دقیقاً مانند نقش یک آمپلی‌فایر. برخی از آنها را می‌توان برنامه ریزی و شخصی سازی کرد اما اساس کار دچار تغییری نمی‌شود.

چرا سمعک آنالوگ دیگر تولید نمی‌شود؟

با پیشرفت تکنولوژی و بهبود تجهیزات پزشکی، سمعک‌ها نیز دچار تغییر شده‌اند. سمکهای جدید به دلیل این که صداهای محیطی را از هم تمییز می‌دهند، مسلماً ورودی بهتری را در اختیار بیماران قرار می‌دهند. همین موضوع باعث می‌شود صدایی که شما می‌شنوید، بهتر، واضح‌تر و بدون نویز باشد. البته مسلماً بخش دیگر هم مربوط به پول می‌شود. تولید سمعک‌های دیجیتال نسبت به سمعک‌های آنالوگ هزینه تولید بسیار بیشتری دارد. البته همان طور که اشاره شد، کشورهای جهان سوم و در حال توسعه هنوز از آنالوگ استفاده می‌کنند.

برای این که بهتر بتوانید تفاوت سمعک‌های جدید را با نمونه‌های آنالوگ متوجه شوید، بهتر است به فرق میان صفحه‌های وینیل یا همان گرامافون و سی دی فکر کنید. متأسفانه نمونه‌های آنالوگ نمی‌توانند میان صداهای گفتاری و بقیه صداها تمییز قائل بشوند و به همین دلیل است که درست مانند صفحه‌های گرامافون، نویز دارند. البته بسیاری از کاربران ترجیح می‌دهند که از سمعک‌های دیجیتال استفاده نکنند چرا که باور دارند صدای دریافتی بسیار مصنوعی است. این موضوع شاید در ابتدا کمی آزار دهنده باشد اما به مرور زمان به آن عادت خواهید کرد.

مزایا استفاده از سمعک آنالوگ

با این که سمعک دیجیتال در بسیاری از موارد بهتر است، اما استفاده از آنالوگ هم مزایای مربوط به خود را دارد. به عنوان مثال، یکی از عمده مشکلات دیجیتال این است که چندان برای گوش دادن موسیقی مناسب نیستند. همان طور که در بالا نیز اشاره شده، اولویت اصلی این سمعک‌ها دریافت صداهای گفتاری است و به همین دلیل اصوات نغمه به خوبی شنیده نمی‌شود. این مشکل در سمعک آنالوگ وجود ندارد. علاوه بر این، بسیاری از کاربرها اعتقاد دارند که سمعک آنالوگ بسیار طبیعی‌تر است.

آنها باور دارند که خود فرد باید تصمیم بگیرد چه صدایی را بشنود یا نه. سمعک دیجیتال این اجازه را به فرد نمی‌دهد و بسیاری از صداها را حذف می‌کند. همچنین این نکته را باید اشاره کرد که قیمت نمونه‌های دیجتال بسیار بیشتر از آنالوگ است. در حال حاضر قیمت سمعک در بازارهای ایران از 1 میلیون تا 20 میلیون تومان متغیر است و در ضمن این قیمت‌ها به ارز بستگی دارند. بدون شک بیشتر افرادی که از سمعک آنالوگ استفاده می‌کنند، توان پرداخت نمونه‌های دیجیتال را ندارند.

انواع سمعک

امروزه انواع مختلف سمعک وجود دارد که هر کدام از آنها دارای ویژگی‌ها و امکانات منحصر به فرد خود هستند. به طور عمومی سمعک‌ها را در چهار گروه دسته‌بندی می‌کنند:

سمعک آنالوگ

همان طور که در بالا اشاره شد، این سمعک‌ها امواج صوتی را به سیگنال‌های الکترونیکی قابل شنیدن تبدیل می‌کنند.

سمعک دیجیتال

شاید بتوان اصلی‌ترین تفاوت این نمونه با آنالوگ را در سیگنال‌ها دانست. ورودی این سیگنال‌ها دیجیتال است و معمولاً هم با کامپیوتر برنامه ریزی می‌شود. در این سمعک‌ها از مدارهای پردازشی دیجیتالی DSP استفاده می‌شود. یکی از بهترین قابلیت‌های این سمعک‌ها این است که برنامه‌های آن را می‌توان تغییر داد و تا حد زیادی شخصی سازی کرد. از جمله مشکلات اصلی آنها نیز می‌توان به قیمت بالا و فراهم کردن صداهای نه چندان طبیعی اشاره کرد.

سمعک هوشمند

این سمعک‌ها به عنوان نسل دوم نمونه‌های دیجیتال شناخته می‌شوند که به تازگی ساخته شده‌اند. سمعک هوشمند این قابلیت را دارد که با استفاده از ردیاب‌های گفتار، گوینده را در محیط پیدا کرده و تمرکز دریافت سیگنال را بر روی او قرار دهد. مسلماً استفاده از این سمعک در محیط‌های شلوغ بسیار مفید است. جالب است بدانید که در برخی از کشورها، نیروهای امنیتی نیز از این سمعک‌ها استفاده می‌کنند تا این که بتوانند بهتر در محیط‌های پرتردد، صداهای مختلف را شناسایی کنند. متأسفانه قیمت این سمعک‌ها بسیار زیادی است و هر کسی توان پرداخت آن را ندارد.

سمعک وایرلس

در حال حاضر پیشرفته‌ترین سمعکی که در بازار وجود دارد، سمعک وایرلس است. در این دستگاه عملکرد گوش انسان تا حد زیادی شبیه سازی شده است. همان طور که اشاره شد، یکی از دلایلی که سمعک آنالوگ هنوز از محبوبیت بالایی برخوردار است، طبیعی بودن صداهای دریافتی بود. این موضوع در مورد سمعک وایرلس نیز صدق می‌کند. علاوه بر این، این سمعک را می‌توان بر روی گوشی، تلویزیون و کامپیوتر با استفاده از بلوتوث تنظیم کرد. در ضمن قابلیت ارتباط با دو سمعک را نیز دارد. مانند سمعک هوشمند، تنها مشکلش قیمت بالا است.