شنوایی سنجی نوعی آزمایش است که در آن با راه‌های مختلفی میزان شنوایی شما را اندازه گیری می‌کنند. هدف اصلی از انجام شنوایی سنجی این است که مکانیسم‌های گوش شما که در شنیدن صداها نقش دارند

را مورد معاینه قرار دهند تا از سالم بودن آنها اطمینان حاصل شود.

چه دلایلی باعث ایجاد افت شنوایی می شوند؟

کارشناسان باور دارند که آسیب وارد شدن به هر قسمتی از گوش می‌تواند باعث ایجاد مشکلات شنوایی شود. اگر شما در کانال گوش یا گوش میانی با مشکل مواجه شوید، اصطلاحاً به آن کم شنوایی انتقالی گفته می‌شود. در کم شنوایی انتقالی، انتقال صدا مسدود شده یا این که به صورت کامل به گوش میانی منتقل نمی‌شود.
این کم شنوایی می‌تواند به دلایل مختلف به وجود بیاید که در بعضی از موارد به افت شنوایی دائمی و یا موقت منجر می‌شود. جمع شدن مایع در گوش میانی از جمله اصلی‌ترین دلایل محسوب می‌شود که بیشتر در کودکان رخ می‌دهد و گوش سروزی نام دارد. از دیگر مشکلاتی که در افت شنوایی نقش دارند می‌توان به مشکلات حلزونی و یا عصب شنوایی اشاره کرد. در این موارد به دلیل درست کار نکردن سلولهای مویی و مشکلات عصبی، بخشی از صداها و یا تمام آنها به گوش منتقل نمی‌شوند. این مشکل کم شنوایی حسی – عصبی نام دارد و ممکن است در یک گوش و یا هر دو به وجود بیاید.

شنوایی سنجی چه فوایدی دارد؟

مهم‌ترین دلیلی که از شنوایی سنجی استفاده می‌شود، معاینه سطح قدرت شنوایی است. هر کسی که احساس کند دچار این مشکلات شده و یا در شنیدن مکالمات روزمره با مشکل رو به شود، باید از این آزمون استفاده کند. همچنین از این آزمون می‌توان برای تعیین افت شنوایی و نوع آن نیز استفاده کرد. بعد از این که نوزادان به دنیا می‌آیند، به منظور غربالگری و تشخیص سطح شنوایی، از انواع مختلف این آزمون‌ها کمک می‌گیرند. همچنین کارشناسان توصیه می‌کنند افرادی که در مشاغل پر سر و صدا مشغول هستند، بهتر است در طول هر ماه گوش‌های خود را معاینه کنند تا بتوانند مشکلات شنوایی را تشخیص داده و نسبت به درمان آن ها اقدام کنند.

شنوایی سنجی چگونه صورت می‌گیرد؟

به طور معمول برای این آزمایش از وسیله‌ای به اسم اودیومتر یا شنوایی سنج کمک می‌گیرند که نتیجه را نیز به صورت ادیوگرام گزارش می‌دهد. کارشناسان طیف مشخصی از فرکانس‌های صوتی را تولید می‌کنند و سپس واکنش شما را نسبت به آن، مورد بررسی قرار می‌دهند.

چه افرادی می‌توانند از شنوایی سنجی استفاده کنند؟

برای هر گروه سنی نوع خاصی از این آزمایش وجود دارد که هر کدام از آنها می‌توانند به خوبی وضعیت شنوایی شما را مشخص کنند. این آزمایش‌ها باید توسط افراد متخصص صورت بگیرد تا بتوان به نتایج آنها به عنوان یک منبع قابل اعتماد اتکا کرد. دستور کار کلی این آزمایش‌ها نیز همان طور که در بالا نیز اشاره شد، تولید کردن فرکانس‌های مختلف و بررسی سطح واکنش شما به آنها می‌باشد.

شایع‌ترین آزمایش‌های شنوایی سنجی در افراد مختلف

در نوزادان تازه متولد شده: انجام این آزمون‌ها بر روی همه نوزادانی که تازه به دنیا آمده‌اند ضروری است چرا که تشخیص مشکلات شنوایی در نوزادان برای افراد خانواده تقریباً غیر ممکن است چرا که نوزاد نمی‌تواند به شما بفهماند که صدا را شنیده یا نه. آزمون otoacoustic emissions که با نام گسیل‌های صوتی گوش نیز شناخته می‌شود، از جمله پرکاربردترین آنها به شمار می‌رود. در این روش از یک گوشی حاوی میکروفن کوچک و بلندگو استفاده می‌شود. بلندگو صداهای بسیار ناچیز تیک تاک ایجاد می‌کند. این صداها را به گوش می‌فرستند. اگر حلزونی نوزاد سالم باشد، این صداها را پس می‌فرستد و متخصص می‌تواند انعکاس آنها را با استفاده از بلندگوهای حساسی که دارد تشخیص دهد. این آزمون به حدی دقیق است که می‌تواند ناچیزترین مشکلات شنوایی را نیز مشخص کند. اگر پاسخ توسط بلندگو ثبت شد، یعنی نوزاد مشکلی ندارد اما اگر پاسخی دریافت نشد، آزمایش دوباره انجام می‌شود چرا که ممکن است این مشکل بنا به دلایلی مانند سر و صدای اتاق و یا باقی ماندن مایع در گوش بعد از زایمان به وجود آمده باشد. اگر باز هم پاسخ مناسب دریافت نشود، از آزمون automated auditory brainstem response استفاده می‌شود.

در آزمون automated auditory brainstem response یا ABR با استفاده از میکروفن صدای تیک تاک تولید می‌شود. اگر نوزاد این صداها را بشنود، به آنها از طریق سنسورهایی که بر روی پوستش تعبیه شده‌اند، پاسخ می‌دهد. دقت داشته باشید هر دوی این آزمون‌ها بهترین پاسخ را زمانی ارائه می‌دهند که نوزاد خوابیده باشد.

در نوزادان کوچک‌تر: در نوزادان و کودکان کوچک‌تر از آزمونی دیگری به اسم visual reinforcement audiometry استفاده می‌شود که به معنی شنوایی سنجی دیدار پاداشی است. در این آزمون کودک را به تنهایی درون یک اتاق قرار می‌دهند. در این اتاق چند بلندگو یا اسپیکر وجود دارد که از آنها صدا پخش می‌شود. اگر کودک سر خود را به سمت بلندگویی که از آنها صدا آمده بچرخاند، به او جایزه می‌دهند. معمولاً در این آزمون، متخصص به پخش کردن صداها با فرکانس‌های مختلف ادامه می‌دهد تا بتواند به صورت دقیق میزان شنوایی کودک را تشخیص داده و کمترین میزان صدایی که او قادر به شنیدن است را تعیین کند.

در کودکان بزرگ‌تر و افراد بالغ: در این آزمون از انواع دستگاه‌های شنوا سنج یا اودیومتر استفاده می‌شود. افراد یک هدفون را بر روی سر خود قرار می‌دهند و سپس کارشناسان طیف وسیع از انواع صداها با فرکانس‌های مختلف را پخش می‌کنند. فرد متخصص میزان این صداها را به حدی پایین می‌آورد که شما نتوانید آن را بشنوید و سپس دوباره آن را افزایش می‌دهد. هر دفعه که شما این صدا را می‌شنوید باید دست خود را بالا برده و یا با استفاده از یک دکمه، علامت دهید. این صدا ممکن است در برخی از موارد بسیار ضعیف و یا نامفهوم باشد یا این که تنها به یکی از گوش‌های شما فرستاده شوند.

چه نکاتی را باید قبل از شنوایی سنجی رعایت کرد؟

اگر می‌خواهید به بهترین نتیجه مورد نظر دست پیدا کنید، گوشتان نباید هیچ گونه مومی داشته باشد. علاوه بر این، مشکلاتی مانند عفونت‌های گوش و یا بیماری سرماخوردگی نیز می‌تواند تأثیر منفی بر روی این آزمون‌ شنوایی سنجی بگذارد و به دقت اکثر بیماریهای گوش میانی و گوش داخلی را میتواند گزارش کند.